Lawaaiflitspaal: automatisch een boete als je motor te veel lawaai maakt
Jasper
Laten we eerlijk zijn: geluid is mooi als je motorrijd, maar als je zelf op een dijkje woont of langs een veelbereden motorroute dan is de geluidsproductie irritant.
Voor wie langs een populaire route voor motoren woont kan de lawaaiflitspaal straks veel verschil maken. Als deze flitspaal, die automatisch een boete uitdeelt aan motoren en auto’s met een lawaaiige uitlaat, eenmaal zijn intrede heeft gedaan, zal de rust terugkeren, zo is de verwachting.
Ondanks dat er in verschillende steden in Nederland proeven worden genomen met de lawaaiflitspaal, duurt het nog jaren voordat deze nieuwe flitspaal zijn eerste boete zal uitdelen. De gemeente Amsterdam betreurt dat. In deze gemeente zal de lawaaiflitspaal binnenkort wel worden ingezet om bestuurders te attenderen op de geluidsoverlast die ze veroorzaken.
Irritatie over geluidsoverlast neemt toe
Dat er wordt gewerkt aan een lawaaiflitspaal is niet zo verrassend. Het aantal motoren is in de afgelopen jaren flink gestegen (CBS). Tussen al die motoren zijn ook motorrijders die hun uitlaat zo modificeren, dat er maximaal veel herrie wordt geproduceerd.
Ze vinden het leuk om met veel lawaai op te trekken bij een verkeerslicht of op hoge snelheid door de stad te rijden. Omwonenden worden soms gek van het lawaai, vooral als ze daar bijna elke dag last van hebben. Zij zien de lawaaiflitspaal echt als een uitkomst. Ze hopen dat er dan meer werk gemaakt wordt aan de bestrijding van deze vorm van geluidsoverlast.
Wat is een lawaaiflitspaal?
Een lawaaiflitspaal is te vergelijken met een normale flitspaal. Een gewone flitspaal detecteert voertuigen die te hard rijden en maken daar een foto van. Die foto met de gemeten snelheid wordt naar het CJIB gestuurd, die vervolgens een boete oplegt aan de eigenaar van het voertuig op basis van de hoogte van de snelheidsovertreding.
Als je zo’n boete thuis krijgt gestuurd die naar jouw mening onterecht is, kun je daartegen in beroep gaan. Je moet dan kunnen aantonen waarom je die boete ten onrechte hebt gekregen. Een lawaaiflitspaal meet niet de snelheid, maar het geluidsniveau dat door het voertuig wordt geproduceerd. Als dat boven een bepaald niveau is krijg je een boete. Zie hiervoor ook de website van de RDW: https://apk-handboek.rdw.nl/personenautos/motor/geluid-en-milieu.
Er zijn verschillende type lawaaiflitspalen, waaronder de herrie-flitspaal
Hoe werkt een lawaaiflitspaal?
Een lawaaiflitspaal is een kastje waarin 4 microfoons zitten. Samen kunnen die microfoons precies detecteren vanaf welke plek een geluid afkomstig is. Ze kunnen dus ook precies ‘zien’ welke auto of motor teveel lawaai maakt.
Door de lawaaiflitspaal te koppelen aan een ‘gewone’ flitspaal kan het kenteken van de boosdoener worden gelezen, zodat hetzelfde principe als bij snelheidsovertredingen kan worden gebruikt om overtreders een boete te geven. De politie hoeft er dan geen mankracht meer aan te besteden om geluidsoverlast in de steden aan te pakken. Dat gaat namelijk op dit moment nog ‘handmatig’ met een koffer vol opnameapparatuur.
De lawaaiflitspaal is een doorontwikkeling op een bestaand idee. In Parijs staan in het centrum ongeveer 40 van deze palen. Die worden niet gebruikt om lawaaioverlast van het verkeer aan te pakken. Ze staan in de buurt van luidruchtige bars en melden het als daar geluidsoverlast door muziek of schreeuwende bezoekers wordt geconstateerd.
De lawaaiflitspaal voor luidruchtige automobilisten en motorrijders zal in de komende jaren worden getest, ook in Parijs. Op dit moment is de techniek nog niet betrouwbaar genoeg om de lawaaiflitspaal in gebruik te kunnen nemen.
Regels voor het lawaai van auto’s en motoren
Het is niet zo dat de politie zonder lawaaiflitspaal geen mogelijkheden heeft om de overlast van luidruchtige voertuigen aan te pakken. Er gelden normen voor de hoeveelheid geluid die door een uitlaat mag worden gemaakt. Als die norm met 5 decibel wordt overschreden krijgt de eigenaar van het voertuig een boete van ±€400,-. Op zich is dat een duidelijke regel, maar die is door de politie nauwelijks te handhaven. Dat komt doordat mogelijke overtreders eerst moeten worden aangehouden. Daarna moeten ze mee naar een speciale testlocatie om daar officieel te laten testen hoeveel lawaai hun vervoermiddel produceert. Omdat dat zoveel werk is, heeft de aanpak van geluidsoverlast door verkeersdeelnemers een lage prioriteit bij de politie.
Doorontwikkeling van de lawaaiflitspaal
Hoewel de lawaaiflitspaal op zich wel goed werkt zijn de resultaten nog niet van dien aard dat de politie ze nu al kan gebruiken om overtreders te beboeten. Daarom worden er uitgebreide tests gedaan, onder anderen in de gemeente Amsterdam.
Daar worden vier lawaaiflitspalen in het centrum van de stad in de buurt van drukke kruispunten geplaatst. In eerste instantie zullen die lawaaiflitspalen worden gebruikt om het systeem te perfectioneren en de verwerking van de boetes in de richting van de overtreders te automatiseren. Bij de politie is men bereid meer werk te maken van de aanpak van geluidsoverlast in het verkeer, als dat door de lawaaiflitspaal minder arbeidsintensief is.
Waar is de geluidsoverlast het grootst?
De geluidsoverlast van met name motoren is het grootst op de routes waar bij mooi weer veel wordt getoerd door motorrijders. De meesten van hen hebben motoren waarvan het geluid ruimschoots binnen de normen blijft, maar een relatief klein deel schept er genoegen in om de uitlaat te prepareren en regelmatig met vol gas en een brullende motor weg te scheuren. De aanwonenden van die routes hebben daar uiteraard last van, vooral als het vaker gebeurt. Op vele plekken in Nederland hebben zijn daarom bij de gemeenten verzoeken ingediend om de geluidsoverlast op deze toeristische routes aan te pakken.
Zoals al is aangegeven is in de grote steden ook veel last van motoren met een luidruchtige uitlaat. Groepjes motorrijders vinden het leuk om met vol gas door de stad te scheuren en met veel lawaai op te trekken bij verkeerslichten. De politie heeft met de huidige technieken en regelgeving nauwelijks grip op deze motorrijders.
Ze zijn erg snel en nemen telkens andere routes, zodat ze moeilijk kunnen worden aangehouden voor een uitlaattest. Bij de lawaaiflitspaal is het niet nodig om de overtreders staande te houden. Zij krijgen hun boetes vanzelf thuis gestuurd. Daarom verwacht de politie in de grote steden veel van de lawaaiflitspaal. Op welke plekken de lawaaiflitspaal in Amsterdam neer zal worden gezet is nog niet bekend.
Ook motorrijders verwachten veel van de lawaaiflitspaal
Onder de motorrijders is ook een grote groep die de komst van de lawaaiflitspaal toejuichen. De meeste motorrijders storen zich er enorm aan als populaire routes over de dijken vanwege verwacht geluidsoverlast bij voorbaat voor hen worden afgesloten als er mooi weer op komst is. Ze zijn bang dat de lawaaimakers ervoor zorgen dat alle motorrijders over één kam worden geschoren. Dat is onterecht volgens de motorrijders, want hun plezier wordt vergald door een klein groepje motorrijders, dat verantwoordelijk is voor de overlast. Zij schatten in dat die groep niet groter is dan een paar procent van de motorrijders en hopen dat het plaatsen van een lawaaiflitspaal langs de mooie toertochten de situatie voor iedereen kan verbeteren.
Oplossing voor de lange termijn
Deskundigen verwachten dat de lawaaiflitspaal nog jaren op zich zal laten wachten. Er is wel bestaande wetgeving voor de hoeveelheid lawaai die door een uitlaat mag worden geproduceerd, maar er zijn geen wettelijke voorzieningen om op basis van een meting met een lawaaiflitspaal een boete uit te kunnen delen. Die wetgeving moet landelijk worden ontwikkeld. De verwachting is dat dit vele jaren tijd in beslag zal nemen.
Ondertussen kan de lawaaiflitspaal alleen maar worden gebruikt voor testdoeleinden. Het nut daarvan is dat hij geperfectioneerd kan worden. Ook zal de lawaaiflitspaal in de komende jaren in enkele grote steden preventief worden ingezet. Lawaaiige verkeersdeelnemers zullen dan worden geconfronteerd met hun gedrag. Boetes kunnen daarvoor niet worden uitgedeeld. Hoe de overtreders melding zullen krijgen van de overlast die ze veroorzaken is nog niet bekend.
Komt de lawaaiflitspaal niet te laat?
Waarschijnlijk zal de eerste lawaaiflitspaal in 2030 in een grote stad in Nederland in gebruik worden genomen. De kans is groot dat Amsterdam de primeur krijgt. Maar de lawaaiflitspaal is dan al bijna mosterd na de maaltijd. Want er ligt al een besluit dat er vanaf 2030 geen voertuigen meer in de stad mogen komen die uitstoot veroorzaken. De enige voertuigen die er dan nog rondrijden zijn elektrisch. Het is de verwachting dat elektrische voertuigen zo goed als geruisloos kunnen voortbewegen.
Ontwikkelingen elders in de wereld
In Nederland is er vooral belangstelling voor de lawaaiflitspaal vanuit de gemeenten Amsterdam en Rotterdam. Amsterdam gaat aan de slag met het ontwikkelingen om de paal verder te ontwikkelen. In Rotterdam wordt de lawaaiflitspaal ingezet om de overlast van het verkeer langs terrassen tegen te gaan. Hoe dat precies vorm gaat krijgen is nog niet duidelijk. Voorlopig is er nog geen enkele gemeente bekend die van plan is om de paal in te zetten op de bekende toeristische routes, zoals dijkwegen.
Behalve in Nederland zijn er alleen initiatieven met betrekking tot de inzet van de lawaaiflitspaal in Parijs, maar ook daar gaan de ontwikkelingen erg traag. In Parijs zal de paal ook worden ingezet in een aantal pilots. Maar ook in Frankrijk moet er eerst wetgeving worden geformuleerd doe het mogelijk maakt overtreders op basis van de metingen van een lawaaiflitspaal echt aan te pakken. Net als in Nederland zijn dat processen die vele jaren tijd zullen kosten. Het lijkt er daarom eerder op dat er een eind aan het lawaai zal komen doordat er steeds meer elektrische voertuigen op de weg verschijnen, dan door de lawaaiflitspaal.
